อะไรคือลิ้นบอกโรค

ใช้ศาสตร์อะไรเป็นหลัก?

1. แพทย์แผนจีน (Traditional Chinese Medicine - TCM)

เป็นศาสตร์หลักที่ใช้การวินิจฉัยจากลักษณะของลิ้นมาตั้งแต่โบราณ โดยมองว่า ลิ้นคือกระจกของอวัยวะภายใน เช่น หัวใจ ม้าม ไต ปอด ตับ เป็นต้น
ลักษณะของลิ้นสะท้อนภาวะ พลัง (ชี่), เลือด, ความชื้น, ความร้อน, เสมหะ ภายในร่างกาย

องค์ประกอบหลักที่ใช้วิเคราะห์ในศาสตร์จีน:

สีของลิ้น (ซีด / แดง / ม่วง ฯลฯ)
ลักษณะของฝ้า (ขาว / เหลือง / หนา / บาง)
ความชื้น (ลิ้นแห้ง / ลิ้นเปียก)
รูปร่าง (บวม / ผอม / รอยฟัน)
การเคลื่อนไหวของลิ้น (สั่น / ช้า ฯลฯ)

2. แพทย์แผนไทย (Traditional Thai Medicine)

แม้การวิเคราะห์ลิ้นจะไม่เด่นเท่าจีน แต่ก็มีบ้าง เช่น การสังเกตฝ้าลิ้นในกลุ่มอาการ เสมหะ, ปิตตะ, วาตะ, ไฟ, น้ำ
สามารถเสริมในการให้คำแนะนำด้านอาหารหรือสมุนไพรไทยได้ เช่น

ลิ้นมีฝ้าขาวเหนียว → มีเสมหะมาก → ใช้ฟ้าทะลายโจร ขิง ฯลฯ
ลิ้นแดง → มีไฟ → หลีกเลี่ยงอาหารร้อนจัด

อ้างอิงทางวิชาการและแหล่งความรู้

แพทย์แผนจีน

หนังสือ “Tongue Diagnosis in Chinese Medicine” โดย Giovanni Maciocia
ตำราแพทย์จีนแปลไทย เช่น “การวินิจฉัยโรคด้วยลิ้น” จาก มหาวิทยาลัยการแพทย์จีน
วิทยาลัยการแพทย์แผนจีน มหาวิทยาลัยหัวเฉียวฯ (ประเทศไทย)

2. แพทย์แผนไทย (Traditional Thai Medicine)

หนังสือ “ตำราการแพทย์แผนไทย: พิกัดธาตุวินิจฉัยโรค”
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
บทความวิชาการจาก ม.มหิดล, ม.เชียงใหม่

ตัวอย่างการเขียนอ้างอิงในเว็บไซต์

"การวิเคราะห์ลิ้นนี้อิงตามศาสตร์แพทย์แผนจีน ซึ่งใช้ลักษณะของลิ้นเพื่อประเมินความสมดุลของพลังชี่ เลือด และธาตุภายในร่างกาย (อ้างอิง: Maciocia, Tongue Diagnosis in Chinese Medicine, 2005)"

"บางแนวคิดได้รับการปรับให้เข้ากับศาสตร์แพทย์แผนไทย เช่น การวิเคราะห์ฝ้าลิ้นในกลุ่มอาการปิตตะ วาตะ และเสมหะ (ข้อมูลจาก: กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก)"